Lợi thế thương mại thường rất nhiều người nhắc tới trong các cuộc sáp nhập tại các công ty. Vậy “lợi thế thương mại là gì?” và “lợi thế thương mại được tính như thế nào?”. Bài viết sau đây mình sẽ trình bày rõ cho các bạn về những vấn đề trên nhé!
Tổng quan về lợi thế thương mại
Khái niệm
Lợi thế thương mại còn có tên gọi trong tiếng Anh là goodwill
Lợi thế thương mại là khái niệm ám chỉ được sự khác biệt tại một thời điểm nào đó giữa giá trị ở thị trường của một công ty và tổng giá trị sổ sách của tài sản mà chủ nắm giữ. Nếu một công ty khác đang muốn mua công ty này, thì lợi thế thương mại chính là khoản mà người mua phải trả thêm ngoài vì giá trị tài sản của người bán, do chỗ nó có các mối quan hệ về thương mại, danh tiếng, kỹ năng quản lý và đặc biệt là công nghệ. Khi một công ty đã có tiếng xấu thì giá trị thị trường của nó đối với người muốn mua công ty có thể nhỏ hơn giá trị sổ sách được ghi trong bảng tổng kết tài sản. Trong trường hợp đó, lợi thế thương mại của công ty bị coi là âm.
Định giá lợi thế thương mại
Lợi thế thương mại rất khó để định giá, nhưng nó đóng góp rất đáng kể vào giá trị và thành công của công ty.
Ví dụ như một công ty như Coca-Cola đã tồn tại trong rất nhiều thập kỷ, tạo ra được một sản phẩm cực kỳ phổ biến dựa trên một công thức bí mật và thường rất được công chúng nhận thức, sẽ có rất nhiều lợi thế thương mại. Một đối thủ cạnh tranh, một công ty soda nhỏ ở trong khu vực mới chỉ kinh doanh được 5 năm, có một cơ sở khách hàng rất nhỏ, chuyên về soda nhưng có hương vị bất thường và gần đây phải đối mặt với vụ bê bối về sự nhiễm khuẩn ở trong soda nên sẽ có lợi thế thương mại giảm đi, thậm chí có thể bị âm.
Lợi thế thương mại âm thường xảy ra khi một người thâu tóm mua một công ty với giá trị thấp hơn so với giá thị trường. Điều này thường xảy ra khi công ty mục tiêu không thể hoặc sẽ không thương lượng cho mình được một mức giá hợp lý cho việc mua lại nó. Lợi thế thương mại âm thường được được ghi nhận là thu nhập trên bảng cân đối những người muốn thâu tóm. Bởi vì các thành phần đã tạo nên lợi thế thương mại có giá trị chủ quan, do đó cần có một rủi ro đáng kể là một công ty có thể đánh giá cao về lợi thế thương mại trong việc mua lại.
Công thức tính về lợi thế thương mại
Công thức: Lợi thế thương mại = P – (A+L)
Trong đó:
- P: được coi là giá mua của công ty mục tiêu
- A: được coi là giá trị thị trường hợp lý của tài sản
- L: được coi là giá trị thị trường hợp lý của các khoản nợ
Giá trị của lợi thế thương mại thường phát sinh ở trong một vụ mua lại khi bên thâu tóm mua một công ty với nhiều mục tiêu. Chênh lệch giữa số tiền mà tại bên mua trả cho giá trị sổ sách của công ty mục tiêu thường chính là giá trị về lợi thế thương mại.
Lợi thế thương mại có thể đạt được giá trị dương hoặc âm. Nếu giá trị thương mại âm thì đó là giá trị của các bản quyền, công nghệ độc quyền. Lợi thế thương mại âm nghĩa có nghĩa là bên mua đã mua được công ty mục tiêu với giá hời.
Những hạn chế của lợi thế thương mại là gì?
- Lợi thế thương mại rất khó được định giá và lợi thế thương mại âm có thể xảy ra khi bên mua thâu tóm một công ty với giá vô cùng thấp hơn so với giá trị thị trường hợp lí của nó. Điều này thường xảy ra khi công ty mục tiêu không thể hoặc sẽ không thương lượng được mức giá hợp lý cho việc mua lại.
- Do giá trị của các thành phần trong lợi thế thương mại thường mang đến một tính chất chủ quan, nên rất có thể xảy ra rủi ro lớn là một công ty có thể định giá quá cao lợi thế thương mại trong dịch vụ mua bán. Điều này có thể trở thành tin rất xấu cho các cổ đông do có khả năng lớn là các công ty sẽ buộc phải xóa sổ hoặc ghi giảm giá trị của lợi thế thương mại vào sau này.
- Một rủi ro khác cũng có thể xảy ra khi công ty phải đối mặt với khả năng thanh toán, dù trước đó nó là một công ty khá thành công. Khi gặp phải tình trạng này, các nhà đầu tư cho công ty cũng sẽ bị giảm trừ lợi thế thương mại khi tính toán về vốn cổ phần còn lại của công ty. Lý do cho hành động này là khi một công ty này mất khả năng thanh toán thì lợi thế thương mại mà chủ sở hữu không hề có giá trị bán lại.
Trên đây mình đã trình bày cho các bạn chi tiết về lợi thế thương mại là gì? Hy vọng với những thông tin bổ ích và hạn chế trên sẽ giúp cho các bạn hiểu thêm về lợi thế thương mại nhé!